Temel Harita ve Projeksiyon Bilgileri
Projelerdeki hata oranlarının minimize edilmesi için, projelere ülke koordinat sisteminde projeksiyon tanımlama işlemlerinin yapılması gerekmektedir.
Harita projeksiyonları üç boyutlu küresel dünya yüzeyini matematiksel ve geometrik kurallar yardımı ile düz bir yüzeye dönüştürmek için kullanılır.
Kavisli bir yüzey düzlem haline getirildiğinde mekansal özelliklerde hatalar meydana gelir. Bu hataları en aza indirebilmek için KOORDİNAT ve PROJEKSİYON sistemleri tanımlanmıştır.
KOORDİNAT SİSTEMLERİ
Coğrafi: Dünyanın açısal mesafeyle eşit aralıklara sahip meridyenler tarafından bölündüğü koordinat sistemidir. Derece, dakika, saniye birimleriyle ifade edilir.
Metrik: Dünyanın herhangi bir noktasının yatay ve düşey birer referans doğrusuna olan uzaklığının ölçülmesi sonucunda bu noktanın metrik ifade edildiği koordinat sistemidir.
Koordinat sistemleri birbirine dönüştürülebilir.
PROJEKSİYON
Üç boyutlu yüzeyi iki boyutlu yüzeye indirirken açıda, mesafede ve istikamette oluşan hataları minimize etmek için tasarlanan algoritmalar bütünüdür. Genel olarak üç farklı projeksiyon sistemi mevcuttur. Bunlar; düzlemsel, silindirik ve konik projeksiyon sistemleridir.
Türkiye için tercih edilen projeksiyon sistemi UTM (Universal Transver Merkator)' dur. Bu projeksiyon sisteminde dünya, 180 derece meridyeninden başlamak üzere 6 derece aralıklarla 60 dilime (bölge/zone) ayrılır ve Türkiye bu dilimlerden 35/36/37/38 dilimler içerisinde yer almaktadır.
DOM (Dilim Orta Meridyeni): UTM Projeksiyon sisteminde her dilimin ortasından bir dilim orta meridyeni geçer. Eğer proje ölçeği 1/25000' den daha detay içeren ölçekte ise (örneğin; 1/5000) 3 derece aralıklı DOM (Dilim Orta Meridyeni) tanımı yapılmaktadır. Türkiye için DOM değerleri 27/30/33/36/39/42/45 arasında değişmektedir.
UTM 6° 35 36 37 38 (ÖLÇEK ≤ 1/25000)
UTM 3° 27 30 33 36 39 42 45 (ÖLÇEK > 1/25000)
DATUM
Dünyanın eğimi bir zone içinde sabit olmamakta, değişkenlik göstermektedir.
Datum, bir elipsoidin şeklini tarif eden matematiksel bir modeldir. Dünya çevresindeki basıklık her yerde eşit değildir; kıtaların etkisiyle dünyanın şekli farklılık göstermektedir. Çalıştığımız bölgenin konumuna göre kullanabileceğimiz farklı ölçümlere bağlı olarak geliştirilmiş pek çok DATUM vardır.
Türkiyenin bulunduğu konuma uygun DATUMLAR; ED50, WGS84, ITRF96’ dır.
