Yol Projelendirme Süreçlerindeki Yüzeysel Drenaj Yapıları, Taşkın Debilerinin ve Menfez Boyutlandırmasının Hesaplanarak Metrajlarının Hazırlanması: Erzurum–İspir Devlet Yolu Örneği
H. İbrahim ÇETİNER1,*, Ali YILDIZBAŞ2
1 2Netcad Yazılım Anonim Şirketi, Ankara, Türkiye
2Kocaeli Büyükşehir Belediyesi
(ibrahim.cetiner@netcad.com.tr)
ÖZET
Günümüzde özellikle harita alt yapısını kullanan çeşitli mühendislik alanları için projelerin üretilmesi aşamasında, bilgisayar yazılımlarının sağladıkları kaynaklar büyük önem taşımaktadır. Bunlardan biri de yol projelendirme süreçleridir. Karayolu, demiryolu gibi yol projelendirme süreçlerinde, yağmur sularının yola zarar vermeden uzaklaştırılması amacıyla yüzeysel drenaj tasarımları yapılır. Yüzeysel drenaj tasarımının belki de en önemli aşaması, kutu menfezlerin konumlarının ve boyutlarının belirlenmesi aşamasıdır. Menfezlerin oluşturulması aşamasında; havzaların modellenmesi, akış kollarının yol güzergahını kesen alt havzalarının modellenmesi, en uygun dağılım tipine göre yağış analizlerinin hesaplanması, havza büyüklükleri ve suların toplanma sürelerine göre farklı yöntemler kullanılarak taşkın debilerinin hesaplanması aşamalarını, her bir akış kolundaki taşkın debilerini kullanarak menfezlerin boyutlandırılması süreci takip eder. Bu çalışmada; bilgisayar yazılımları ile CBS yapısına tam uyumlu bir şekilde tüm süreçler gerçekleştirilerek, yol güzergahı üzerindeki 9 adet havza ve akış koluna ait menfez boyutlandırma hesaplamaları gerçekleştirilmiştir.
Anahtar Sözcükler: Havza, Menfez, Taşkın Debisi
ABSTRACT
Resources provided by the computer software are very important in the process of producing the projects today, especially for the various engineering fields that use the map infrastructure,. One of them is the road projecting process. Perhaps the most important component of the superficial drainage design is the stage of determining the locations and dimensions of the culvert, which is designed to remove rainwater from roads during road projecting, such as roads and railways. Flood flow calculations, one of the input data required for this process, also constitute the basic input data of different projects. In the course of the creation of the louvers; modeling the basins, modeling the downstream basins that intersect the path of the stream, calculating the precipitation analyzes according to the most suitable type of dispersion, estimating flood deflections using different methods according to basin sizes and water collection times, and sizing the orifices using flood deflections in each flow. In this study; all the processes were performed in a process that is fully compatible with the GIS, computer software and culvert sizing calculations which were carried out through 9 basins and flow lines on the road route.
Keywords: Basin, Culvert, Flood Rate
